دتکتور ، وسیله ای که وظیفه حس ، آشکار ساختن و هشدار دادن وقوع خطر به نوع آتش و آتش سوزی را به عهده دارد. 

مکانیزم عملکرد دتکتور اعلام حریق بسته به نوع حساسیت آنها مانند وجود مونوکسید کربن ، دود ، حرارت واکنش نشان می دهند و کنتاکت موجود در دستگاه از حالتی به حالتی دیگر تغییر می کند.

مفیدترین و موثرترین دتکتورها آنهایی هستند که آلارم دارند. سیستم‌های هشدار بیشتر برای ارسال سیگنال به ایستگاه‌های آتش نشانی طراحی شده‌اند.

ارتفاع نصب دتکتورها

اگر بخواهیم یک دتکتور سطح وسیع تری را پوشش دهد می‌توانیم این کار را با افزایش ارتفاع محل نصب دتکتورها انجام دهیم، اما در کنار آن باید این نکته را در نظر بگیریم که با افزایش ارتفاع، حساسیت دتکتور کاهش پیدا می‌کند. بنابراین باید دقت داشته باشیم که ارتفاع محل نصب دتکتور بیش از حد مجاز نباشد. این میزان برای مکان‌هایی که فاصله آتش نشانی از آن کم است و در صورت وقوع حریق، طی کمتر از ۵ دقیقه آتش نشانی به محل حادثه می‌رسد، حدود ۱۵ متر و در صورت بیشتر بودن فاصله آتش نشانی از مکان ۱۰٫۵ متر است.

انواع دتکتور اعلام حریق

به طور کلی دتکتور به چند نوع دودی نقطه ای، چندکاره، حرارتی و، پرتو نوری و مکشی و . . تقسیم می شوند .

•            فوتوالکتریک (PHOTOELECTRIC)

دتکتور دود نوری: این نوع از آشکار سازها با استفاده از اصل پراکندگی نور، دود را تشخیص می‌دهند. هنگامی که دود وارد محفظه می‌شود، LED کوچک در آشکار ساز به سمت گیرنده منحرف می‌شود تا آشکار ساز را فعال کند. 

•        یونیزاسیون (LONIZATION)

دتکتور دود یونیزه از نوع آشکار سازها است که با تغییر جریان‌های بین الکترودها هنگام ورود دود به داخل اتاق، دود را تشخیص می‌دهند.   

دتکتور حرارتی (HEAT DETECTOR)

دتکتورحرارتی دو نوع است.

·         نوع اول به میزان به سرعت بالا رفتن گرما و تغییر دمای غیرطبیعی واکنش نشان می‌دهد و سریعترین پاسخ را در طیف گسترده‌ای از دمای محیط فراهم می‌کند. محدودیت دمای ثابت نیز در این آشکارسازها گنجانده شده است.

·         در نوع دوم دما ثابت است که به جای واکنش برای افزایش درجه حرارت، نسبت به دمای ثابت از پیش تعیین شده واکنش نشان می‌دهد. نوع ثابت در جایی مناسب است که تغییر ناگهانی زیاد دما به عنوان مثال در اتاق‌های دیگ بخار و آشپزخانه‌ها طبیعی باشد. 

دتکتورهای شعله ای:

·         فرابنفش(UV DETECTORS)

·         مادون قرمز(IR DETECTORS)  

دتکتور چند کاره

دتکتورهای چند کاره دارای بیش از یک سنسور هستند که هر کدام به خصوصیات فیزیکی یا شیمیایی آتش سوزی پاسخ می‌دهند. هدف از ترکیب سنسورها ، افزایش عملکرد سیستم در تشخیص آتش با استفاده از دود، گرما یا گازهای CO است. این آشکارسازها می توانند دسته خاصی از هشدارهای کاذب را کاهش دهند. 

دتکتور مکشی

دتکتور مکشی از یک پمپ کوچک تشکیل شده است که نمونه‌هایی از هوای اتاق را از طریق سوراخ‌های موجود در لوله‌های سیستم به یک عنصر آشکار ساز مکش می‌کند.

آشکارسازهای مکش کننده بسیار حساس هستند و می‌توانند دود را حتی قبل از اینکه برای چشم انسان قابل مشاهده باشد، تشخیص دهند.

 دتکتور منواکسید کربن

دتکتورهای منو اکسید کربن با تشخیص دود در هوا فعال شده و هشدار می‌دهد. 

دتکتور